به گزارش روابط عمومی بسیج هنرمندان استان اصفهان، به نقل از اصفهان زیبا؛ کسانی که «لیلی عاج» و سبک هنری او را میشناسند، میدانند یکی از ویژگیهای جداییناپذیر آثار این هنرمند، «شجاعت بیان» است. این کارگردان سینما و تئاتر در گفتوگوهای هنری خود بارها از مشکلات موجود در عرصه هنر نمایش پرده برداشته و نقدهای ظریفی را درباره آثار نمایشی بیان کرده است. نقد
لیلی عاج، نویسنده، کارگردان و فیلمنامهنویس، اهل ایران است که در سالهای پیروزی انقلاب اسلامی چشم به جهان گشود. این بانوی هنرمند، با کارگردانی و نویسندگی «سرهنگ ثریا» که نخستین اثر سینمایی او بود، موفق به دریافت دیپلم افتخار و سیمرغ بلورین گوهرشاد در چهلویکمین دوره جشنواره بینالمللی فیلم فجر شد. لیلی عاج در تئاتر تجربه کارگردانی نمایشهای متعددی همچون «کجایی ابراهیم» (در سیونهمین جشنواره تئاتر فجر حضور داشت)، «خواب زمستانی»، «قند خون»، «باباآدم» و «کمیته نان» را دارد و یکی از هنرمندان بانوی اثرگذار در عرصه هنرهای نمایشی ایران محسوب میشود.
لیلی عاج با شناختی خوب از دیدگاه هنری و ادبیاتی رهبر انقلاب، نکتههای مهمی را با چاشنی شجاعت و در نقد آثار نمایشی روی صحنههای تئاتر بیان کرد. این بانوی کارگردان تئاتر، در ابتدای دیدار زنان و دختران با رهبر انقلاب اسلامی، با ابراز نگرانی از رواج ترجمههای ضعیف و آثار درامنویسی سطحپایین که نه با فرهنگ ما تناسب دارند و نه پیام تازهای ارائه میدهند، این روند را نتیجه انتخاب کارگردانانی میداند که برای پرهیز از چالش با شورای نظارت، به سمت آثار بیکیفیت و آساناجرا میروند… .
لیلی عاج با علم بر دانش و آگاهی بالای مقام معظم رهبری از سبکهای گوناگون نمایشنامههای جهان، جملههای تأملبرانگیزی را درباره اوضاع ترجمه نمایشنامههای بینالمللی توسط هنرمندان ایرانی به زبان آورد. این نویسنده و کارگردان تئاتر درباره این موضوع گفت: امروزه شاهد ترجمه آثار بسیار ضعیف از نویسندگان خارجی گمنام هستیم که این آثار نه تناسبی با فرهنگ ما داشته و نه حرف نویی برای گفتن دارند و از همه بدتر از باب اسلوب درامنویسی، آثار عقبافتاده و ضعیفی هستند؛ ولی منتخب کارگردانهای ما برای اجرا هستند؛ چون کارگردان ما میخواهد در مسیر به صحنهبردن اثر نمایشی، کمترین چالش را با شورای نظارت بر ارزشیابی داشته باشد و کمکم صدای سلیقه نازل شنیده میشود… .
احتمالا منظور اصلی لیلی عاج، آثار نمایشی ضعیف و گاه مبتذلی است که مدتهاست روی صحنههای تئاتر جولان میدهند. محتوای بهنمایشدرآمده در بسیاری از این تئاترها، صدای اهالی هنر و فرهنگ را درآورده است؛ بهطوریکه برخی از این اجراها، زمینه انتقاد به محتوای این هنر تأثیرگذار را در ذهن مخاطب خود فراهم کرده است. در این مدت اجراهای متعددی بودهاند که انتقاد استادان و بزرگان تئاتر کشوری را در پی داشته و سروصدای زیادی در بین مخاطبان خود راه انداختهاند. نکته عجیب اینکه برخی از این تئاترها با هدف بازتولید نمایشهای کلاسیک روی صحنه رفتهاند؛ اما در عمل هیچ شباهتی به محتوای کهن خود نداشتهاند و تنها جولانگاهی برای حرفها و حرکات غیراخلاقی شدهاند! دیدن برخی از حرکات و شنیدن بعضی دیالوگهای سخیف در این نمایشها، نگرانیهای بزرگی را در دل هنردوستان و مخصوصا اهالی تئاتر ایجادکرده و قشر بزرگی از مردم را از صحنه تئاترهای کمدی دور نگه داشته است.
میتوان گفت که سخنرانی لیلی عاج درباره شرایط نمایشنامههای تئاتر و انتخاب برخی کارگردانهای حاضر در این عرصه، یادآور مفهوم مهم «سلیقهسازی» در هنر است. بهطورکلی تأکید مقام معظم رهبری در این چند دهه همواره بر پایه اعتدال و بهکارگیری هنر واقعی بوده است؛ لیلی عاج نیز با علم بر دغدغههای مقام معظم رهبری درباره آثار نمایشی و علم ایشان بر آثار فاخر جهانی همانند نمایشنامههای ویکتور هوگو، توانست نقد مختصری از شرایط فعلی این هنر داشته باشد و بسیاری از هنرمندان نیز در این چند روز واکنشهای مثبتی به سخنان این بانوی هنرمند داشتند.
رهبر انقلاب در گذشته بارها درباره تئاتر و نمایشنامههای مختلف جهان سخنان مهمی بیان کردند و شرط یک تئاتر قوی و اثرگذار را در مضمون ارزشمند و تکنیک صحیح اجرای آن دانستند. آگاهی عمیق ایشان از ابعاد هنر حقیقی، تئاتر، شعر، رمان و ادبیات جهان ازجمله نمایشنامههای روسی، ژاپنی، آمریکایی، فرانسوی و… برای بسیاری از هنرمندان و جوانان جالبتوجه است. میتوان گفت که تسلط فراوان رهبر انقلاب و دغدغه عمیق ایشان درباره نمایشنامههای فاخر جهان، کارگردان بانوی ایرانی را برای گفتن نقدهای خود در این زمینه و در دیدار با رهبر انقلاب مصمم ساخت.
لیلی در بخش دیگری از سخنان خود به نقد شرایط تئاتر در مقایسه با سینما پرداخت و گفت: همواره سینما نورچشمی وزارت ارشاد و تئاتر فرزند ناتنی بوده و هست! بدیهی است که تولید این آثار توسط هنرمندان خانم و فیلمسازان خانم قطعا نتیجه شگفتی خواهد داشت؛ اما بهرغم همه این بدیهیات همچنان راه پرپیچوخم و درهای بسته بسیاری پیش روی فیلمسازان خانم ما قرار دارد.